Aysa draait lange tijd heel goed mee op school, maar thuis laat ze het duidelijk merken wanneer ze overprikkeld is. Haar mama is dan ook degene die de signalen van Aysa doorgeeft aan de school. Na verloop van tijd krijgt ook de school de signalen van Aysa te zien. Ze vertoont moeilijk hanteerbaar gedrag wanneer ze overprikkeld raakt of bijvoorbeeld niet snapt waarom haar klasgenoten discussiëren over zaken die Aysa zelf helemaal niet belangrijk vindt.

De centrale vraag voor de school, de ondersteuner en de ouders werd: ‘Hoe maken we het opnieuw haalbaar voor Aysa?’

De school was snel mee in het verhaal, ze waren bereid om te zoeken hoe schoollopen opnieuw haalbaar kan worden voor Aysa. Samen met haar leerondersteuner (vroeger een ondersteuner) bekijkt Aysa haar lessenrooster, met drie kleuren geven ze aan waar het goed, minder goed en slecht loopt. Haar leerkrachten doen dezelfde oefening. Dit overzicht legde de klassenraad naast de graadsdoelen en de voortgang van Aysa. Samen stellen ze een nieuw lessenrooster op voor Aysa waarin ze nog één volledige dag naar school komt, twee halve dagen en twee ingekorte dagen. Ze bespreken ook hoe ze het flexibele traject van Aysa gaan uitleggen aan haar klasgenoten.

Waar zit de flexibiliteit?

In het flexibele traject van Aysa, zien we dat er vooral flexibiliteit nodig was in haar aanwezigheid in de klas. De leerinhouden zijn voor Aysa geen struikelblok. De leerkrachten hebben hun taken en toetsmomenten aangepast aan het lessenrooster van Aysa. Wanneer ze thuis is verwerkt ze de leerstof zelfstandig en voor één van haar vakken volgt ze de les online mee.

Ook wanneer Aysa op school aanwezig is zijn er redelijke aanpassingen. Zo is er afgesproken dat zij de les mag verlaten als het haar teveel wordt. Dan gaat ze even op de gang zitten of gaat naar het leerlingensecretariaat om te ontprikkelen.

Gouden sleutels

Een flexibel leerproces opstellen vraagt uittesten, nauw opvolgen en bijsturen. Bespreek wie opvolgt, hoe en wanneer je zal evaluaren. Zeker in de eerste weken vraagt een flexibel traject nauwe opvolging.

Bekijk samen het lessenrooster, wanneer loopt het wel goed, wanneer niet? Betrek de leerling, de ouders en alle leerkrachten. Leg dit overzicht naast de leerdoelen en eindtermen: wat zijn de minimumdoelen? Waar vinden we ruimte voor flexibiliteit?

Open en regelmatige communicatie tussen school en ouders, waarbij de ouders als expert van de jongere worden (h)erkend. Belangrijk hierbij is ook om af te spreken wie het contact met de ouders opneemt, is dat de leerkracht? De zorgcoördinator? …

Een sterk betrokken lerarenteam dat inzicht heeft in- en vertrekt vanuit de noden van de leerlingen. Bij Aysa zagen ze hoe overprikkeling haar deelname aan het klasgebeuren en daarmee haar leerproces in gevaar bracht. Ze zagen dat Aysa, om te kunnen slagen voor haar opleiding, nood had aan ontprikkeling en rust.

Sleutelgaten

De school heeft geleerd uit eerdere situaties waarin flexibele leerprocessen zich opdrongen, zoals langdurige ziekte van een leerling. Zich bewust zijn van deze ervaring, helpt de school om als vanzelfsprekend te zoeken naar ‘wat heeft deze leerling nodig?’.

Bouw de flexibiliteit in, in het volledige leerproces, dus over de verschillende vakken en leerjaren van deze leerling heen. Hoe ga je er voor zorgen dat je de nodige flexibiliteit kan geven in alle vakken en tot op het einde van het leerproces (op jullie school)?

Leerkrachten moeten het gevoel hebben dat de leerling op de juiste boot zit. Expliciet aandacht geven aan dit gevoel is dus heel belangrijk. Laat de leerling en/of de ouders uitleggen waarom dit (deze richting, deze school, dit leerjaar,…) wel degelijk past bij de leerling.