Bekijk hoe de vrije tijd van Alex als een puzzel in elkaar valt in dit filmpje. Lize en Kaat (studenten Pedagogische Wetenschappen aan de UGent) gingen met Alex en zijn ouders op zoek naar verschillende puzzelstukken die tonen hoe de inclusieve vrije tijd van Alex wordt vormgegeven.

Gouden sleutels

1) Focus op mogelijkheden in plaats van moeilijkheden

Binnen vrije tijd is het van belang om een balans te vinden tussen de onafhankelijkheid en ondersteuningsnood van een kind. Ouders geven hun wens mee om hiervoor steeds te vertrekken vanuit wat kinderen wél kunnen. Het is voor hen van belang dat hun kind zelfredzaam is en hier steeds in groeit. Ga er daarom niet meteen van uit dat het kind iets niet zal kunnen, maar vertrek vanuit de sterktes van een kind en probeer ook af en toe een grens te verleggen. Leg de lat niet te hoog, maar hou het plafond steeds open. Hiervoor is een open communicatie met ouders essentieel. Een informeel gesprekje voor en/of na de activiteit om over mogelijkheden uit te wisselen, zorgt voor vertrouwen dat veel deuren opent.

2) Doel van vrije tijd is erbij horen

Ieder kind wil in zijn/haar vrije tijd plezier beleven en participeren met vriendjes en begeleiders. Iedere week een wedstrijd of spel winnen, is niet het hoofddoel van een hobby. Het gaat om erbij horen in de groep en loskomen van competitie of perfectie. Het is oké om even aan de kant te kunnen zitten om zo op te laden voor het volgende spel. Voor kinderen met specifieke noden en hun ouders is het belangrijk om authentieke vriendschappen te creëren met leeftijdsgenoten waarbij er van elkaar geleerd wordt. Dit is zeker van belang binnen vrije tijd.

3) Open dialoog

Iedere ouder wil dat hun kind gelukkig is. Daarom is het als vrije tijdsorganisatie belangrijk om na te gaan wat het kind hiervoor nodig heeft. Trek daarom de dialoog met het kind en zijn/haar netwerk open zodat het plezier beleven en gelukkig zijn steeds gegarandeerd wordt. Wees beschikbaar voor en na de activiteit om met ouders of het netwerk van het kind ervaringen uit te wisselen of creëer communicatiemogelijkheden om in nauw contact te blijven, bijvoorbeeld een WhatsApp-groep.

4) Geloven in eigen draagkracht

Voor organisaties is inclusie soms een onduidelijke opdracht die de schrik opwekt om te falen. Het is van belang dat vrije tijdsorganisaties hun eigen sterktes en draagkracht inzien. Vaak gaat een rol in de jeugdbeweging, sportclub, vakantiewerking… over een vrijwillige inzet vol positieve bedoelingen. Door samen creatief aan de slag te gaan en dynamisch met inclusieve trajecten om te gaan, wordt nieuwe energie en verbondenheid binnenin de organisatie gecreëerd. Één ding is zeker, inclusie is een gewin voor iedereen!